Ubezpieczenia wzajemne – prowadzone w interesie członków wspólnoty, bez nastawienia na zysk, charakteryzują się 2 głównymi cechami:

* ubezpieczony staje się jednocześnie członkiem towarzystwa- osoba lub podmiot zawierający umowę ubezpieczenia wzajemnego, wstępuje w dwa różne, z punktu widzenia prawa cywilnego, stosunki – prawny stosunek członkostwa w towarzystwie oraz stosunek ubezpieczenia zawierany z towarzystwem.
* nadwyżki powstające z operacji ubezpieczeniowej wracają do ubezpieczających w postaci zwrotów składek lub wpływają na obniżenie kosztów ubezpieczenia w następnych okresach. Umowa ubezpieczenia wzajemnego nie przenosi w pełni ryzyka na towarzystwo, lecz zostaje ono zatrzymane na poziomie wspólnoty ubezpieczeniowej, co stanowi podstawę do częściowych zwrotów składek, bądź koniecznością dopłat do składek. Cena ostateczna cedowanego ryzyka ubezpieczeniowego jest uzależniona od poziomu szkodowości we wspólnocie, poziomu kosztów prowadzenia wspólnoty oraz finansowych wyników cesji reasekuracyjnych.