W 2012 roku Grupa PZU osiągnęła najwyższy wynik finansowy netto od czasu debiutu giełdowego. Zysk netto przekroczył 3,25 mld zł, czyli był o blisko 40% wyższy niż w roku poprzednim. Składki przypisane brutto osiągnęły poziom 16,24 mld zł, co oznacza wzrost o ponad 6% w stosunku do roku 2011. Grupa odnotowała wysoki zwrot na kapitale (ROE) w wysokości 24%.
„Prezentujemy dzisiaj najlepsze od czasu debiutu giełdowego wyniki finansowe Grupy PZU. W 2012 rósł wynik finansowy, składka przypisana, a także rentowność prowadzonego przez nas biznesu. Zawdzięczamy to konsekwentnie realizowanej strategii, która zakłada modernizację i restrukturyzację Grupy PZU oraz dyscyplinę kosztową. Jesteśmy zdeterminowani, żeby zrealizować cele, które zdefiniowaliśmy w naszej strategii. Do końca bieżącego roku planujemy wystawić pierwsze polisy z najnowocześniejszego ubezpieczeniowego systemu informatycznego, który właśnie wdrażamy. W 2012 odświeżyliśmy naszą markę. Z dumą patrzymy na nowe logo PZU, które symbolizuje głęboką transformację biznesową i kulturową w największej w tej części Europy grupie finansowej. Zmiany zaszły też wewnątrz organizacji, gdzie przykładowo zmieniliśmy stary Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy na nowy system wynagrodzeń promujący pożądane cechy pracowników PZU, takie jak zaangażowanie” – powiedział Andrzej Klesyk, prezes Zarządu PZU SA.
Kluczowe czynniki, które miały wpływ na wyniki finansowe Grupy PZU w 2012 roku:
- wzrost składki przypisanej brutto na skutek zwiększenia sprzedaży m.in. ubezpieczeń grupowych i kontynuowanych ochronnych oraz indywidualnych inwestycyjnych w kanale bancassurance, a także obowiązkowych NNW szpitali i OC podmiotów leczniczych (segment ubezpieczeń korporacyjnych) i ubezpieczeń OC komunikacyjnych (segment ubezpieczeń masowych);
- wyższe dochody z lokat, głównie na skutek wdrożenia nowej strategii inwestycyjnej, wyższej wyceny obligacji skarbowych i lepszej koniunktury na rynkach kapitałowych;
- poprawa rentowności ubezpieczeń komunikacyjnych oraz ubezpieczeń grupowych i indywidualnie kontynuowanych (z wyłączeniem efektu konwersji);
- wzrost poziomu rezerw technicznych w wyniku zastosowania niższych stóp technicznych jako konsekwencja spadku rentowności obligacji skarbowych;
- niższe tempo konwersji umów wieloletnich na umowy roczne odnawialne w ubezpieczeniach grupowych typ P;
- straty w produktach związanych z gwarancjami kontraktowymi m.in. wskutek przyrostu rezerw szkodowych w związku z serią upadłości firm z branży budowlanej;
- realizacja strategii Grupy PZU w zakresie optymalizacji procesów i centralizacji funkcji, w tym unifikacji PZU i PZU Życie, których konsekwencją są kolejne etapy restrukturyzacji zatrudnienia;
- realizacja działań projektowych mających na celu zmianę wizerunku Grupy PZU (odświeżenie marki) oraz wprowadzenie nowego systemu polisowego dla ubezpieczeń majątkowych (planowany termin rozpoczęcia sprzedaży w nowym systemie pod koniec 2013 roku).
Omówienie wyników finansowych
Składki
Składki przypisane brutto za 2012 rok wyniosły 16.243,1 mln zł (15.279,3 mln zł w 2011 roku). Wzrost o 963,9 mln zł (+6,3%) w porównaniu do ubiegłego roku wynikał ze zwiększenia sprzedaży, w szczególności w ubezpieczeniach na życie (+10,4%). Główne linie produktowe, które odnotowały wzrosty w 2012 roku to:
- ubezpieczenia indywidualne, ze składką jednorazową (+492,6 mln zł);
- ubezpieczenia grupowe i indywidualnie kontynuowane ze składką regularną (+223,8 mln zł) głównie dzięki rozwojowi klasycznych ubezpieczeń grupowych ochronnych (typ P) oraz większej sprzedaży ubezpieczeń dodatkowych i podwyższaniu sumy ubezpieczenia w produktach indywidualnie kontynuowanych;
- ubezpieczenia NNW i OC pozostałe (+198,5 mln zł) – w szczególności obowiązkowe NNW szpitali i OC podmiotów leczniczych w segmencie ubezpieczeń korporacyjnych;
- ubezpieczenia OC komunikacyjne (+70,0 mln zł), w tym w segmencie ubezpieczeń masowych
(+80,7 mln zł).
Jednocześnie odnotowano spadek składki AC (-143,1 mln zł), z jednej strony na skutek niższego poziomu rejestracji nowych pojazdów, z drugiej natomiast na skutek prowadzenia restrykcyjnej polityki szacowania ryzyka w segmencie klienta korporacyjnego, gdzie składka AC spadła o 100,1 mln zł.
Odszkodowania
Wzrost odszkodowań i świadczeń netto (1.997,6 mln zł, czyli o 19,5%) w przeważającej mierze wynika ze zmniejszenia stóp technicznych zarówno w ubezpieczeniach majątkowych i pozostałych osobowych (PZU), jak i w ubezpieczeniach na życie (PZU Życie). Zmiana stopy technicznej została dokonana wskutek obniżenia długoterminowych prognoz rentowności obligacji skarbowych.
Na skutek powyższych zmian miał miejsce jednorazowy efekt w postaci podwyższenia rezerw:
- matematycznych w segmencie ub. grupowych i kontynuowanych o 798,6 mln zł, w tym
w wyniku dostosowania stopy technicznej w sprawozdaniu skonsolidowanym wg. MSSF do stosowanej w sprawozdaniu jednostkowym wg. PSR – 390,1 mln zł; - na skapitalizowaną wartość rent na udziale własnym w segmencie ubezpieczeń korporacyjnych i masowych – łącznie o 234,2 mln zł.
Ponadto, na wzrost odszkodowań i świadczeń miał wpływ:
- wzrost rezerw ubezpieczeń na życie, gdy ryzyko lokaty (inwestycyjne) ponosi ubezpieczający (znacznie lepsze wyniki z działalności inwestycyjnej) – 810,4 mln zł;
- w ubezpieczeniach grupowych typ P mniejsze tempo konwersji polis umów wieloletnich na umowy roczne odnawialne; efekt konwersji (wg. MSSF, z wyłączeniem efektu zmiany stóp technicznych) w 2012 roku przełożył się na uwolnienie 207,0 mln zł rezerw, o 199,1 mln zł mniej niż w trakcie 2011 roku;
- w ubezpieczeniach finansowych w gwarancjach kontraktowych wypłaty oraz wzrost rezerw
w związku z serią upadłości w branży budowlanej (zwiększenie rezerw brutto dla gwarancji kontraktowych o 117,0 mln zł, w tym na udziale własnym o 46,1 mln zł).
Z kolei na spadek poziomu odszkodowań i świadczeń wpłynęło:
- w ubezpieczeniach komunikacyjnych zmniejszenie częstości szkód w następstwie korzystniejszych warunków drogowych i mniejszego natężenia ruchu (m.in. wzrost cen paliw);
- w ubezpieczeniach majątkowych niska skala pojedynczych szkód o znacznej skali wypłat;
Należy podkreślić spadek kosztów likwidacji szkód o 34,1 mln zł (-4,9%). Jest to efekt prowadzenia programu optymalizacji procesów likwidacji szkód i świadczeń, opartego w szczególności na wystandaryzowanej obsłudze zgłoszeń w jednym z 9 centr likwidacji szkód oraz umiejętności dostosowania kosztów pracowniczych do obsługiwanych wolumenów (niższa częstość szkód zanotowana dla ubezpieczeń komunikacyjnych).
Koszty akwizycji i administracyjne
Koszty akwizycji w 2012 roku nieznacznie wzrosły (o 38,4 mln zł czyli +2,0%) w stosunku do poziomu
z 2011 roku. Wzrost ten wynikał głównie ze zmian w obszarze sprzedaży w segmencie ubezpieczeń na życie związanych ze:
- wzrostem prowizji wypłacanych z tytułu ubezpieczeń grupowych ochronnych na skutek zwiększenia portfela, wysokiej sprzedaży nowych polis w trakcie 2012 roku oraz rosnącego udziału składki pozyskanej przez kanał brokerski;
- dynamicznym rozwojem sprzedaży produktów inwestycyjnych przez kanał bankowy,
w szczególności produktu typu unit-linked charakteryzującego się wysokimi kosztami akwizycji.
Jednocześnie, w ramach segmentu ubezpieczeń emerytalnych, w wyniku zmian regulacyjnych i zakazu akwizycji OFE, koszty te spadły o 61,3 mln zł, tj. o 75,2%.
Wzrost kosztów administracyjnych w 2012 o 56,4 mln zł (+4,1%) był w głównej mierze następstwem działań projektowych mających na celu zmianę wizerunku Grupy PZU oraz rozpoczęcia prac nad wprowadzeniem nowego systemu polisowego dla ubezpieczeń majątkowych. Ponadto, należy podkreślić konsekwentną realizację strategii PZU w zakresie poprawy efektywności w obszarze likwidacji szkód, centralizacji obsługi bieżącej polis i gospodarki własnej (tzw. księgowości pozaubezpieczeniowej) oraz stworzenia nowych standardów obsługi klienta (utworzenie unijnego Pionu Sieci Grupy). W wyniku powyższych działań Grupa PZU mogła sfinalizować kolejny etap restrukturyzacji zatrudnienia oraz rozpocząć następny etap pod koniec 2012 roku. Łącznie koszty pracownicze spadły o 2,3% do poziomu 1.511,8 mln zł, co jest konsekwencją spadku poziomu zatrudnienia. W samym PZU i PZU Życie liczba etatów zmniejszyła się o 4,1% w porównaniu do poziomu z końca 2011 roku.
Ponadto, w ramach programu optymalizacji kosztów stałych obniżono m.in. wydatki związane z bieżącym utrzymaniem nieruchomości, dzięki zrewidowaniu warunków części umów najmu i obsługi, oraz połączeń telefonicznych na skutek wdrożenia telefonii cyfrowej (IP).
Działalność ubezpieczeniowa
Działalność ubezpieczeniowa w 2012 roku charakteryzowała się:
- w segmencie ubezpieczeń korporacyjnych zysk z działalności operacyjnej wzrósł o 23,1 mln zł ze względu na poprawę rentowności ubezpieczeń komunikacyjnych (efekt realizowanej od kilku lat polityki underwritingowej oraz ogólnie zaobserwowanej na rynku tendencji niższej częstości szkód), w części skompensowanej przez pogorszenie wyników w ubezpieczeniach finansowych w związku z serią upadłości w branży budowlanej;
- w segmencie ubezpieczeń masowych zysk z działalności operacyjnej wzrósł o 226,2 mln zł – zadecydowała o tym poprawa rentowności w ubezpieczeniach komunikacyjnych (niższa częstość szkód) oraz w ubezpieczeniach majątkowych (spadek szkodowości w wyniku braku dużych szkód), mimo jednorazowego efektu obniżenia stopy technicznej;
- w segmencie ubezpieczeń grupowych i indywidualnie kontynuowanych utrzymała się wysoka rentowność, pomimo spadku wyniku o 406,7 mln zł na skutek jednorazowego efektu obniżenia stóp technicznych oraz niższego efektu konwersji umów długoterminowych na kontrakty odnawialne w ubezpieczeniach grupowych typ P;
- w segmencie ubezpieczeń indywidualnych nastąpiło zmniejszenie wyniku operacyjnego o 55,6 mln zł, przy równoczesnym istotnym wzroście sprzedaży (wzrost składki przypisanej o 517,3 mln zł, tj. o 90,3%), w szczególności w kanale bancassurance.
Działalność lokacyjna
Dochody z działalności lokacyjnej Grupy PZU w 2012 roku wzrosły o 2.110,9 mln zł, tj. o 132,4%
w porównaniu do roku poprzedniego. W 2012 roku wprowadzono nową strategię inwestycyjną, której efektem było zwiększenie rentowności przy jednoczesnym obniżeniu zmienności wyników z działalności inwestycyjnej.
Wzrost wyników z działalności lokacyjnej Grupy PZU jak i segmentu „inwestycje” spowodowany był m.in. wzrostem cen obligacji oraz instrumentów kapitałowych na rynkach.
Wzrost dochodów z działalności lokacyjnej na instrumentach kapitałowych o 1.398,6 mln zł wynikał z lepszej niż w roku poprzednim koniunktury na rynkach finansowych. Do wzrostu wyników osiągniętych na instrumentach dłużnych o 765,6 mln zł przyczynił się spadek rynkowych stóp procentowych w 2012 roku.
Na instrumentach pochodnych, nabywanych głównie w celu odpowiedniego zarządzania ryzykiem, zanotowano wzrost o 40,0 mln zł w porównaniu do poprzedniego roku.
Działalność lokacyjna Grupy PZU prowadzona jest zgodnie z wymogami ustawowymi przy zachowaniu odpowiedniego stopnia bezpieczeństwa, płynności i rentowności. Dłużne papiery wartościowe emitowane przez Skarb Państwa stanowiły ponad 65% portfela lokat zarówno na koniec 2012 roku jak 2011 roku. Wzrost udziału oraz wartości instrumentów kapitałowych wynikał m.in. z dobrej koniunktury na rynkach finansowych.
Wzrost udziału oraz wartości pozostałych dłużnych papierów wartościowych oraz spadek dłużnych papierów wartościowych rządowych wynikał m.in. z dostosowania ich wielkości do nowej strategii lokacyjnej Grupy PZU zakładającej większą dywersyfikację portfela lokat. Zaangażowanie w dłużne papiery emitowane przez rządy inne niż RP wynosiło odpowiednio na koniec 2012 i 2011 roku: 2,5% i 1,4% stanu lokat. Z kolei, zaangażowanie w korporacje i jednostki samorządu terytorialnego wzrosło z poziomu 1,0% do 4,8%.
Wyniki i istotne wskaźniki działalności
Zysk netto w 2012 roku wyniósł 3.253,8 mln zł i był wyższy o 910,0 mln zł, tj. o 38,8% w stosunku do roku poprzedniego. Wzrost ten wynikał z wysokiej rentowności działalności ubezpieczeniowej i bardzo dobrych dochodów z działalności inwestycyjnej. Z kolei negatywnie na zysk netto wpłynęło podwyższenie wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych wynikające ze zmiany stóp technicznych – łącznie wpływ na wynik brutto -1.032,8 mln zł.
Wskaźnik rentowności kapitałów (ROE) wyniósł w 2012 r. 24% i był wyższy niż w roku ubiegłym o 5,7 pp. Wskaźnik rentowności aktywów (ROA) wzrósł o 1,4 pp i osiągnął poziom 6%. Rentowność sprzedaży wzrosła o 4,7 pp, osiągając poziom 20%.
Rating
PZU i PZU Życie podlegają regularnej ocenie przez agencje ratingowe. Rating nadany PZU i PZU Życie jest oceną wynikającą z analizy danych finansowych, pozycji konkurencyjnej, zarządzania i strategii korporacyjnej. Rating zawiera również perspektywę ratingową (ang. outlook), czyli przyszłą ocenę sytuacji spółki w przypadku zaistnienia określonych okoliczności.
Na koniec 2012 roku obie spółki posiadały długoterminowy rating kredytowy oraz rating siły finansowej, nadany przez agencję Standard & Poor’s Ratings Services w dniu 16 lipca 2009 roku, na poziomie A ze stabilną perspektywą ratingową. W dniu 23 lipca 2012 roku agencja Standard & Poor’s Ratings Services podtrzymała powyższy rating. Jest to jeden z najwyższych ratingów nadawanych spółkom polskim.
| Lp. | Wyszczególnienie (w tys. zł) |
Okres 12 m-cy |
Okres 9 m-cy |
4 kwartał netto |
||||
|
zakończony w dniu |
zakończony w dniu |
|
||||||
|
31.12.2012 |
31.12.2011 |
30.09.2012 |
30.09.2011 |
01.10.2012-31.12.2012 |
01.10.2011-31.12.2011 |
|||
| 1. | Składki ubezpieczeniowe przypisane brutto |
16 243 131 |
15 279 262 |
12 158 994 |
11 425 796 |
4 084 137 |
3 853 466 |
|
| 2. | Odszkodowania i świadczenia ubezpieczeniowe netto oraz zmiana stanu |
(12 218 731) |
(10 221 122) |
(8 428 025) |
(7 624 189) |
(3 790 706) |
(2 596 933) |
|
| rezerw techniczno-ubezpieczeniowych | ||||||||
| 3. | Dochód z działalności lokacyjnej w tym: |
3 704 729 |
1 593 826 |
2 569 395 |
1 040 071 |
1 135 334 |
553 755 |
|
|
3a. |
Przychody netto z inwestycji |
2 047 054 |
1 970 254 |
1 653 515 |
1 475 004 |
393 539 |
495 250 |
|
|
3b. |
Wynik netto z realizacji i odpisy z tytułu utraty wartości inwestycji |
521 268 |
(187 247) |
367 091 |
(80 292) |
154 177 |
(106 955) |
|
|
3c. |
Zmiana netto wartości godziwej aktywów i zobowiązań wycenianych do wartości godziwej |
1 136 407 |
(189 181) |
548 789 |
(354 641) |
587 618 |
165 460 |
|
| 4. | Zysk netto |
3 253 826 |
2 343 947 |
2 840 258 |
1 857 015 |
413 568 |
486 932 |
|
| 5. | Kapitały własne |
14 269 269 |
12 869 505 |
13 800 615 |
12 419 330 |
14 269 269 |
12 869 505 |
|
| 6. | Aktywa finansowe wraz nieruchomościami inwestycyjnymi |
50 987 480 |
47 309 581 |
49 705 862 |
48 894 907 |
50 987 480 |
47 309 581 |
|
| 7. | Aktywa razem |
55 909 560 |
52 129 282 |
56 800 666 |
54 234 820 |
55 909 560 |
52 129 282 |
|
Źródło: PZU